کمبود ویتامین K در نوزادان بیشتر از بزرگسالان می‌باشد

کمبود ویتامین K در بزرگسالان بسیار نادر بوده اما این موضوع در نوزادان بسیار اتفاق خواهد اُفتاد. علت اصلی کمبود ویتامین K خونریزی بیش از حد ناشی از ناتوانی در ایجاد لخته‌های خونی می‌باشد.

کمبود ویتامین K و بررسی آن

علاقه‌مندان به مجله پزشکی نت سلامت؛ در این مقاله قصد داریم تا عملکرد و همچنین علائم و کمبود ویتامین K را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهیم.

ویتامین K چیست؟

این ویتامین در دو فرم قرار دارد، اولین نوع به عنوان ویتامین K-1 با فایولووینون شناخته شده است و در گیاهانی همچون اسفناج و کلم بروکلی به مقادیر زیاد یافت می‌شود.

دومین فرم از این ویتامین به صورت K-2 یا منواکینون شناخته شده و در بدن یافت می‌شود، این فرم از ویتامین K به طور طبیعی در روده انسان شکل خواهد گرفت.

هر دو فرم این ویتامین تولید‌کننده پروتئین‌هایی هستند که سبب لخته شدن خون خواهند شد. لخته شدن یا انعقاد خون از خونریزی بیش از حد درون و بیرون بدن جلوگیری خواهد کرد.

در حالی که کمبود ویتامین K در موارد بسیار کمی مشاهده شده اما این مسئله را مشخص می‌کند که بدن انسان قادر به تولید این ویتامین به مقدار کافی و لازم نبوده و ممکن است خطرات ناشی از خونریزی افزایش پیدا کند. در اکثر بزرگسالان این ویتامین هم به طور طبیعی و هم از طریق غذاهایی که مصرف می‌کنند تهیه و تولید می‌شود.

برخی از داروها نیز وجود دارند که باعث کاهش تولید این ویتامین در بدن یک فرد بزرگسال خواهند شد، این مسئله به مرور زمان کمبود ویتامین K را در فرد رقم خواهد زد، با این‌حال، این مشکل بیشتر در نوزادان مشاهده می‌شود.

علل و عوامل خطرناک

بزرگسالان نیز در معرض خطر ناشی از افزایش ویتامین K و علائم مرتبط با آن هستند:

داروهای ضد انعقاد از لخته شدن خون جلوگیری خواهند کرد، اما فعال شدن ویتامین K را مهار می‌کنند.

ویتامین K را از طریق غذاهای حاوی آن زیاد مصرف نکنید.

دوزهای بسیار زیادی از ویتامین A و E را دریافت نمایید.

افرادی که در آن‌ها کمبود ویتامین K تشخیص داده شود، دارای وضعیتی هستند که جذب چربی برایشان بسیار مشکل خواهد بود.

افرادی که در جذب چربی دچار مشکل هستند ممکن است دچار یک سری از وضعیت‌های خاصی باشند.

این وضعیت عبارت است از:

بیماری سلیاک

فیبروز کیستیک

مشکلاتی در دستگاه روده یا صفراوی

بخشی از روده‌ آن‌ها نیز از بین رفته است

دلایل ابتلا به کمبود ویتامین K در نوزادان:

خوردن شیر مادر که دارای مقادیر کمی از ویتامین K است.

ویتامین K از یک جفت مادر به نوزادش انتقال نخواهد یافت.

کبد یک نوزاد تازه متولد شده قادر به استفاده از ویتامین K نمی‌باشد.

روده نوزادان تازه متولد شده در چند روز نخست زندگی قادر خواهد بود تا ویتامین K-2 را تولید نماید.

همراهان نت سلامت؛ بر اساس توصیه متخصصان تغذیه، مردان بالغ باید حداقل 120 میلی‌گرم و زنان نیز لازم است 90 میلی‌گرم در طول روز ویتامین K را مصرف نمایند.

برخی از غذاهایی که دارای ویتامین K هستند را می‌توان سبزیجات، آلو و محصولات لبنی دانست، البته این مواد غذایی باید در مقادیر بسیار زیاد مصرف شوند تا تاثیرات خوبی را داشته باشند.

علائم

در زمینه کمبود ویتامین K علائم و نشانه‌های بسیار زیادی وجود دارد، اما اصلی‌ترین آن‌ها را می‌توان خونریزی بیش از حد دانست.

علائم اضافی خونریزی بیش از حد می‌تواند شامل:

ایجاد کبودی در بدن آن هم به شکلی آسان

ایجاد لخته‌های کوچک خون که در زیر ناخن ظاهر می‌شوند

ایجاد خونریزی در غشای مخاطی که مربوط به بخش‌های درون بدن می‌باشد

وجود مدفوع بسیار تیره و یا حاوی خون

زمانی که به دنبال نشانه‌هایی از کمبود ویتامین K در نوزادان باشید، قطعا به مواردی باید توجه داشته باشید.

این موارد عبارتند از:

خونریزی ممکن است از ناحیه بند ناف بوده باشد

خونریزی در پوست، بینی، دستگاه گوارش و یا مناطق دیگر

خونریزی در آلت تناسلی، در صورتی که ختنه شکل گرفته باشد

خونریزی مغزی نیز مشکلی ناگهانی است و یقینا بسیار خطرناک خواهد بود

تشخیص

همواره یک پزشک برای اینکه بتواند تشخیص درستی در رابطه با این مشکل داشته باشد، ابتدا باید تاریخچه و سوابق پزشکی فرد مورد نظر را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد.

آزمایش انعقادی به نام پروترومبین یا PT یکی دیگر از اقداماتی است که احتمال دارد پزشک در زمینه شناخت مشکل برای بیمار تجویز نماید.

نحوه انجام این تست بدین صورت است که با یک سوزن تمیز خراشی بر روی پوست ایجاد خواهد شد، چند قطره از خون را برداشته و با افزودن مواد شیمیایی خاص، مدت زمان لخته شدن مشخص خواهد شد.

اگر یک فرد بعد از خونریزی بیش از 13.5 ثانیه لخته شدن آن طول بکشد، پزشک می‌تواند با قاطعیت کمبود ویتامین K را تایید نماید، بدیهی است که باید بعد از تشخیص مراحل درمان آغاز شود.

البته باید دقت داشته باشید که قبل از انجام این آزمایش، برخی از غذاهایی را که دارای مقادیر بالایی از ویتامین K می‌باشند را مصرف نکنید، محصولاتی همچون گل کلم، کلم بروکلی، نخود، کلم، چای سبز و سویا که هر کدام از آن‌ها منابعی غنی از این ویتامین شناخته می‌شوند.

رفتار

اگر درون فردی کمبود ویتامین K مشخص شود، قطعا یک مکمل آن به نام فیتونادونی برایشان تجویز خواهد شد.

این مکمل معمولا به صورات خوراکی بوده اما در صورتیکه یک فرد دچار مشکلاتی در رابطه با جذب این مکمل‌ها باشد از شیوه تزریق آن استفاده خواهد شد. دوز مصرفی این مکمل‌ها به شرایط سنی و همچنین سلامت آن‌ها بستگی دارد، در بزرگسالان این دوز بین 1 تا 25 میلی‌گرم می‌باشد.

البته یک پزشک برای تجویز باید مطلع شود که آیا فرد از داروهای ضد انعقادی استفاده کرده است یا خیر؛ این موضوع بسیار مهم است، زیرا مستقیما با ویتامین K مرتبط است.

ویتامین K و نوزادان

نوزادان همواره در هنگام تولد با کمبود ویتامین K روبه‌رو خواهند شد و بد نیست که برای نوزادان 0.5 تا 1 میلی‌گرم، بسته به تشخیص و نظر پزشک ویتامین K، البته از فرم K-1 را دریافت نمایند تا از مشکلات بعدی تا حد زیادی جلوگیری به عمل آید. ویتامین K برای نوزادان، البته در شرایط خاص بسیار مهم خواهد بود،

برخی از عوامل خونریزی و کمبود ویتامین K عبارتند از:

نوزادانی که پیش از موعد متولد می‌شوند.

نوزادانی که مادرانشان داروهای ضد تشنج، ضد انعقاد و یا داروهای مرتبط با بیماری سل را مصرف می‌کنند.

نوزادانی که به دلیل بیماری‌های دستگاه گوارش و کبد از ضعف در برابر چربی برخوردارند.

جمع‌بندی

کمبود این ویتامین در افراد بزرگسال بسیار نادر است؛ با این‌حال اگر کمبود آن جبران نگردد، یقینا خونریزی‌های بیش از حدی ایجاد خواهد شد.

در نوزادان وجود این ویتامین جهت جلوگیری از رویدادهایی همچون خونریزی درون جمجمه، آسیب مغزی و حتی مرگ نوزاد بسیار ضروری است، پیشنهاد ما این است که نوزادانتان را حتما تا مدتی در معرض آزمایشات مکرر و همچنین معاینات پزشکی قرار دهید تا از مشکلات بعدی جلوگیری به عمل آورده باشید. کمبود ویتامین K مخصوصا در نوزادان امری بسیار جدی بوده و متعاقبا نیازمند توجه زیاد والدین می‌باشد.

آیا شما از کمبود این ویتامین رنج می‌برید؟ برای رفع آن چه اقداماتی را انجام داده‌اید؟

Source: Medicalnewstoday